- زندگی‌نامه
- طبقه‌بندی گیاهان
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[زندگی‌نامه‌ها] [زیست‌شناسان]
کارل فون لینه[۱] یا کارل نیلسون لینائوس (به فرانسوی: Carl von Linné؛ به سویدی: Carl Nilsson Linnæus) که خود او از نام لاتینی «کارولوس لینائوس» (Carolus Linnæus) در آثارش استفاده می‌کرد (زادۀ ۱۷۰۷ م - درگذشتۀ ۱۷۷۸ م)، زیست‌شناس، گیاه‌شناس، جانورشناس، پزشک سویدی و پایه‌گذار نظام امروزی طبقه‌بندی گیاهان و جانوران بود که در حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه علمی گیاهان کرد[٢].
[↑] زندگی‌نامه
کارل لیناوس در سال ۱۷۰۷ در رُس هولْتْ (Råshult)، روستایی در شهرستان آلْمولت، استان اسمولند در جنوب سوئد به‌دنیا آمد[٣]. او فرزند نخست «نیلس انگمارسون لینه» و «کریستینا برودرسونیا» بود[۴] و از همان اوان کودکی با بوی بنفشه‌های صحرای که پدر بر روی گهواره‌اش آویزان می‌کرد، با طبیعت گیاهی انس گرفت. خانه آن‌ها با باغچه‌های پر از گل محصور شده بود. پدرش انواع گیاهان خوش‌بو و زیبا را در باغچه‌های خانۀ خود پرورش می‌داد و به آن‌ها عشق می‌ورزید[۵].
در جوانی مانند پدر و پدربزرگ مادریش[٦] برای کشیش شدن تربیت شده بود[٧]. اما خود او به این کار هیچ علاقه‌ای نداشت. علاقهٔ او به گیاه‌شناسی، مورد توجّه پزشکی از شهر خودش قرار گرفت که او را به دانشگاه لاند برای تحصیل فرستاد و بعد از یک سال به دانشگاه اوپسالا منتقل شد[٨].
در طول این مدّت لینه دریافت که پرچم و مادگی اساسی برای تقسیم‌بندی گیاهان است. او مقالهٔ کوتاهی در بارهٔ این موضوع نوشت و به‌دنبال آن مقام استادیاری دانشگاه را به‌دست آورد[۹]. در سال ۱۷۳۲، آکادمی علوم اوپسالا برای تحقیقات در ناحیه لپلند که تا آن موقع ناشناخته بود، از او حمایت مالی کرد. نتیجهٔ این تحقیقات مقالهٔ «فلورا لاپونیکا» بود که در سال ۱۷۳۷ به‌چاپ رسید[۱٠].
پس از آن لینه راهی اروپا شد[۱۱]. او در هلند با یان فردریک گرونوویوس دیدار کرد و نسخه‌ای از کار خود در زمینهٔ طبقه‌بندی گیاهان یعنی کتاب «سیسْتِما ناتورا» را به او نشان داد. در این کتاب که در چاپ دهم خود در سال ۱۷۵۸ چاپ شد، ۴۴۰۰ گونه حیوانات و ۷۷۰۰ گونه از گیاهان طبقه‌بندی شده بود[۱٢].
لینه در این کتاب نام‌های طولانی و بی‌ضابطه رایج آن زمان را با نام‌های کوتاهی جایگزین کرد که امروز نیز به‌کار می‌رود. او حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه‌ی علمی گیاهان کرد. شکل و ساختمان گل و دانه‌ی گیاهان را وسیله طبقه‌بندی آن‌ها قرار داد[۱٣] و گیاهان را در رده‌بندی خود با نام‌های لاتین مشخص کرد[۱۴].
وی از نخستین سال‌های زندگی عاشق و دلباخته طبیعت، به‌ویژه گل‌ها و گیاهان شد[۱۵]. چنان در این مسیر ثابت قدم و تلاشگر بود كه توانست دو هزار و پانصد صفحه مطلب نو و ماندگار درباره گیاه‌شناسی به جهان بشریت تقدیم نماید و در واقع دانش گیاه‌شناسی را پایه‌گذاری كند[۱٦].
[↑] طبقه‌بندی گیاهان
اين مقاله نياز به ويرايش و گسترش دارد!
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- در ایران به‌نام «کارل فون لینه» (از ضبط فرانسه نام اشرافی او Carl von Linné)، «کارل لینه» یا بیشتر «لینه» معروف است.
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]- پدربزرگش ساموئل برودرسونیا، کشیش بود و یک سال پس از تولد لینه درگذشت.
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
