از: دانشنامهی آریانا
[↑] يادداشت‌ها
[↑] پيوست‌ها
[↑] پی‌نوشت‌ها
[↑] جُستارهای وابسته
[↑] سرچشمه‌ها
[↑] پيوند به بیرون
فهرست الفبايیواژهنامهی قرآن
« الف »
آ ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک ل م ن و ه ی
[قرآن] [معارف اسلامی]
| ا | واژگان ردهٔ « الف » |
|---|
- أَب، پدر و هر کسی که سبب پیدایش، اصلاح یا پیرایش و ظهور چیزی شود. از این جهت پیامبر پدر مومنان خوانده شده[۱]، چنان‌که در قرآن آمده است: «النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ» (پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است و همسرانش مادران ايشانند)[٢] و در روایت چنین آمده که پیامبر به علی گفت: «انا و انت ابوا هذه الامّة» (من و تو پدران اين امت هستيم)[٣]. کتاب مجمع‌البحرين، «أَب» را «پدر» معنا كرده و گفته است: «عرب، گاهی به عمو هم پدر می‌گويد»[۴].
- أَبّ (به تشدید بأ)، به‌معنای «چراگاه» است[۵]. در مفردات و نهایه گوید: «چراگاهی که برای چریدن و چیدن آماده است»[٦] و در اغلب موارد گفته می‌شود: «گیاهان خودرو که چهارپایان خورند»[٧]. این واژه در قرآن فقط یکبار در سورۀ عبس (۸۰)، در آیۀ ۳۱ آمده است: «وَفَاكِهَةً وَأَبًّا» (و ميوه و چراگاه)[٨]. دانشمندان این واژه را دخیل و غیرعربی گفته‌اند[۹].
- أَبَابِيلَ، واژه‌ای عربی است، به‌معنای دسته دسته، گروه گروه، جمعیت منتشره[۱٠]. این واژه، جمع مکسَری است که مفرد آن به‌کار نمی‌رود[۱۱]، اسم خاص پرنده هم نیست[۱٢] و در سورۀ الفيل (۱۰۵)، آیۀ ۳ آمده است: «وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ» (و [خدا] بر سر آن‌ها دسته دسته پرندگانی را فرو فرستاد)[۱٣]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]- مجمع‌البحرين، ماده اَبا، ج ١، ص ١۵
[۵]- قاموس قرآن، ج ۱-٢، ص ۱
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]- دیوان دین، صص ۱٠٦-۱٢۴
[۱٠]- فرهنگ لُغات قرآن، ص ۱٠؛ کلمه به کلمه با قرآن، ص ۱۱
[۱۱]- کلمه به کلمه با قرآن، ص ۱۱
[۱٢]- همان‌جا؛ دانشنامۀ موضوعی قرآن
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ مهرین شوشتری، عباس، فرهنگ لُغات قرآن، تهران: انتشارت گنجینه، چاپ چهارم - ۱٣۵۹ خ
□ اصفهانی، راغب، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه و تخقیق از دکتر غلامرضا خسروی حسینی، تهران: انتشارت مرتضوی، ۱٣٦٢ خ
□ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم - ۱٣٦۱ خ
□ نوبخت، حبیب‌الله، دیوان دین در تفسیر آیات و تشریح تعبیرات قرآن مبین، تهران: تابش، ۱٣٣۴ خ
□ طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع‌البحرين، تهران: انتشارت مرتضوی، ١٣٧۵ خ
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
