نکاتی دربارۀ زمان تولد عیسی مسیح
عید کریسمس
فهرست مندرجات
- زمان تولد عیسی مسیح
- کریسمس و نخستین پیروان مسیح
- پایه و اساس عید كریسمس
- منشأ و تاریخچۀ اعیاد و جشن‌ها
- برخورد صحیح با اطرافیان
- رفتار معقول در محیط خانواده
- يادداشت‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
[قبل] [بعد]
آنچه در زیر آمده، بر گرفته از کتاب «آشنایی با تعالیم کتاب مقدس» است که توسط سازمان مذهبی شاهدان یَهُوَه منتشر شده است.
[↑] آیا عیسی در ماه دسامبر به‌دنیا آمد؟
كتاب مقدّس گرچه به تاریخ دقیق تولّد عیسی اشاره نكرده است، اما نشان می‌دهد تولّد عیسی در ماه دسامبر نبوده است.
اوّل از همه اجازه دهید وضع هوا را در ماه دسامبر در بیت‌لَحَم، زادگاه عیسی، در نظر بگیریم. ماه عبری كِسلوُ (بین ماه‌های نوامبر و دسامبر) ماهی بسیار سرد و بارانی است. ماه بعد از آن ماه طیبیت (بین ماه‌های دسامبر و ژانویه) می‌باشد. در این فصلِ سال، درجه حرارت به حداقل می‌رسد و گاهی در ارتفاعات آن منطقه برف می‌بارد. ببینیم كتاب مقدّس در مورد وضعیت هوای آنجا چه می‌گوید.
عَزْرا، یكی از نگارندگان كتاب مقدّس، ماه كِسلوُ را ماهی سرد و بارانی خوانده است. وی در مورد گروهی از مردم گزارش می‌كند كه در «روز بیستم ماه نهم [كِسلوُ]» در اورشلیم گرد هم آمده بودند و «به سبب باران، سخت می‌لرزیدند» و می‌گفتند: «وقت باران است و طاقت نداریم كه بیرون بایستیم.» (عَزْرا ۱۰:۹، ۱۳؛ اِرْمیا ۳۶:۲۲) به همین دلیل است كه شبانان آن منطقه در این ماه‌های سال در هنگام شب گلّه‌های خود را به آغل می‌بردند!
ما كتاب مقدّس در مورد زمان تولّد عیسی می‌گوید كه شبانان در صحرا از گلّه‌های خود نگهبانی می‌كردند. لوقا، یكی دیگر از نگارندگان كتاب مقدّس به این نكته اشاره كرده می‌گوید: «شبانان در صحرا به سر می‌بردند و در شب پاسبانی گلّه‌های خویش می‌كردند.» (لوقا ۲:۸-۱۲) آری، آنان تمام طول شب را به نگهبانی از گلّه‌های خود در صحرا به سر می‌بردند. آیا با توجه به وضعیت هوای بیت‌لَحَم در ماه دسامبر چنین كاری ممكن است؟ خیر. این نكته نشان می‌دهد عیسی در ماه دسامبر متولّد نشده است.[۱]
كتاب مقدّس به تاریخ تولّد عیسی اشاره‌ای نكرده، ولی تاریخ دقیق مرگ او را مشخص نموده است. سلیمان حكیم به نكتۀ قابل تأمّلی در این خصوص اشاره می‌كند و می‌گوید: «نیك‌نامی از روغن معطّر بهتر است و روز مُمات [مرگ] از روز ولادت.» (جامعه ۷:۱) به همین دلیل است كه كتاب مقدّس جزئیات بسیاری در مورد كارها و همچنین مرگ عیسی می‌گوید، اما تاریخ تولّد او را مشخص نكرده است.[٢]
[↑] نخستین پیروان مسیح، كریسمس را جشن نمی‌گرفتند
عامل دیگری كه ایمان ما را آلوده می‌كند برگزاری برخی از اعیاد و جشن‌هاست. در میان این اعیاد می‌توان كریسمس را نام برد. اكثر كلیساها معتقدند كه مسیحیان می‌باید كریسمس را برای بزرگداشت روز تولّد عیسی مسیح جشن بگیرند. اما سؤال اینجاست كه آیا در قرن اوّل نیز پیروان عیسی سالگرد تولّد عیسی را جشن می‌گرفتند؟ در كتابی با عنوان «سرچشمۀ اسرارآمیز امور نهفته» (انگلـ.) آمده است: «حتی تا حدود دویست سال پس از تولّد مسیح نیز كسی تاریخ تولّد عیسی را نمی‌دانست و حتی دانستن آن برایشان اهمیتی نداشت.»
البته، پیروان عیسی حتی اگر تاریخ تولّد او را می‌دانستند، باز هم آن را جشن نمی‌گرفتند. «دایرةالمعارف كتاب جهان» (انگلـ.) می‌گوید كه مسیحیان اوّلیه «برگزاری سالگرد تولّد را مشركانه می‌دانستند.» در كتاب مقدّس تنها به دو جشن تولّد اشاره شده است و هر دو به مناسبت تولّد حاكمانی بت‌پرست بوده است. (پیدایش ۴۰:۲۰؛ مَرقُس ۶:۲۱) در قدیم همچنین تولّد خدایان و الٰهه‌ها را جشن می‌گرفتند. به عنوان نمونه، رومی‌ها در تاریخ ۲۴ ماه مه تولّد الٰهه‌ای به نام دیانا را جشن می‌گرفتند. روز پس از آن نیز تولّد آپولو، خدای خورشید بود. برگزاری جشن تولّد، ریشه در بت‌پرستی و شرك دارد و پیروان راستین مسیح هرگز آن را جشن نمی‌گرفتند.
دلیل دیگری كه مسیحیان قرن اوّل تولّد عیسی را جشن نمی‌گرفتند این بود كه آنان برگزاری جشن تولّد را با خرافات مرتبط می‌دانستند. بسیاری از یونانیان و رومیان قدیم بر این باور بودند كه هنگامِ تولّدِ انسان، روحی حضور دارد و آن روح در تمام طول عمر حافظ و حامی شخص می‌باشد. در كتابی با عنوان «تاریخچۀ جشن تولد» (انگلـ.) در این مورد آمده است: «این روح با خدای مربوط به روز تولّد شخص رابطه‌ای اسرارآمیز دارد.» واضح است كه یَهُوَه از برگزاری جشنی كه ریشه در خرافات دارد به هیچ وجه خوشنود نمی‌شود. (اِشَعْیا ۶۵:۱۱، ۱۲) حال ببینیم، برگزاری كریسمس چگونه مرسوم شد؟
[↑] پایه و اساس عید كریسمس
كریسمس یا به اصطلاح سالگرد تولّد عیسی كه معمولاً در روز ۲۵ دسامبر برگزار می‌شود، قرن‌ها بعد از مرگ وی متداول شد. اما جالب آنكه عیسی اصلاً در ماه دسامبر به دنیا نیامده بود. شواهد امر نشان می‌دهد كه عیسی احتمالاً در ماه اكتبر به دنیا آمده بود.[٣] پس چرا تولّد او را در ۲۵ دسامبر جشن می‌گیرند؟ در «دایرةالمعارف جدید بریتانیكا» آمده است كه برخی از به اصطلاح مسیحیان «تصمیم گرفتند تاریخ تولّد عیسی را برابر با عید ‹تولّد خورشید تسخیرناپذیر› قرار دهند كه عیدی مشركانه در روم بود.» در زمان‌های قدیم، بت‌پرستان بر این باور بودند كه هر سال خورشید به سفری دور می‌رود، و در چلّۀ زمستان در آرزوی بازگشت نور و گرمای خورشید مراسمی را برگزار می‌كردند. تصوّر آنان بر این بود كه ۲۵ دسامبر آغاز بازگشت خورشید است. رهبران كلیساها برای جلب مشركان به مسیحیت این عید را به اعیاد خود افزودند و آن را عیدی مسیحی خواندند.[۴]
ریشۀ مشركانۀ عید كریسمس مدت‌ها برای بسیاری از مردم آشكار بود. طی قرن هفدهم در بریتانیا و برخی از مستعمرات آمریكا برگزاری جشن كریسمس ممنوع بود و حتی كسانی كه در خانه می‌ماندند و به سر كار خود نمی‌رفتند مجازات می‌شدند. اما چیزی نگذشت كه مراسم كریسمس بار دیگر متداول گشت و رسومی جدید نیز بر آن افزوده شد. كریسمس دیگر بار به عیدی بزرگ مبدّل شد و اكنون در بسیاری از كشورها برگزار می‌شود. كسانی كه می‌خواهند یَهُوَه را از خود خوشنود سازند كریسمس و یا هر عیدی را كه ریشه در بت‌پرستی و شرك دارد جشن نمی‌گیرند.[۵]
[↑] اهمیت منشأ و تاریخچۀ اعیاد و جشن‌ها
كسانی نیز هستند كه گرچه به تاریخچۀ مشركانۀ اعیادی همچون كریسمس واقفند، اما اِشكالی در برگزاری آن نمی‌بینند. اكثر مردم هنگام برگزاری این اعیاد و جشن‌ها ابداً به جنبه‌های بت‌پرستی آن فكر نمی‌كنند و برگزاری این جشن‌ها را حتی فرصتی مناسب برای نزدیك‌تر شدن اعضای خانواده می‌دانند. شاید شما هم نظر مشابهی نسبت به این جشن‌ها داشته باشید. شاید همین عشق به خانواده‌تان است كه مانع می‌شود به صف پرستندگان یَهُوَه بپیوندید، نه عشق و علاقه به این جشن‌ها. اما، مطمئن باشید یَهُوَه كه بانی خانواده است از هر كس دیگری بیشتر به همبستگی خانوادۀ شما اهمیت می‌دهد. (اَفَسُسیان ۳:۱۴، ۱۵) ولی بهترین راه برای تقویت این همبستگی و اتحاد، فرمانبرداری از احكام اوست. كتاب مقدّس به ما این اصل ساده را می‌آموزد: «تحقیق كنیم كه چه چیزی مورد پسند خداست.» (اَفَسُسیان ۵:۱۰).
برخی تصوّر می‌كنند كه برگزاری اعیاد مشركانه اهمیتی ندارد زیرا ریشه و تاریخچۀ آن‌ها به دست فراموشی سپرده شده است. اما، بگذارید مثالی بزنیم: فرض كنید در حالی كه در خیابان راه می‌روید آبنباتی را در بین گل و لای خیابان ببینید. آیا آن را بر می‌دارید و به دهان می‌برید؟ خیر. اعیاد هم مثل این آبنبات شاید وسوسه‌انگیز به نظر بیایند، اما آیا مهم نیست كه از كجا گرفته شده‌اند؟ پس، برای آنكه در ایمان خود استوار بمانیم باید چنانكه اِشَعْیای نبی می‌گوید: «هیچ چیز ناپاك را لمس منماییم.» (اِشَعْیا ۵۲:۱۱).
[↑] برخورد صحیح با اطرافیان
از زمانی كه تصمیم می‌گیرید دیگر در اعیاد شركت نكنید، با موقعیت‌هایی مواجه خواهید شد كه از خود سؤال خواهید كرد: ‹چه باید بكنم؟› برای مثال، اگر شخصی به شما هدیۀ كریسمس دهد چه می‌كنید؟ آیا پذیرفتن چنین هدیه‌ای اشتباه است؟ شاید همكارانتان از شما سؤال كنند كه چرا در فعالیت‌هایی كه به برخی اعیاد مربوط می‌شود شركت نمی‌كنید؟ اگر همسرتان هنوز این اعیاد را جشن بگیرد، چطور؟ یا برای آنكه فرزندانتان طی این اعیاد احساس كمبود نكنند، چه می‌توانید بكنید؟
در این گونه موارد باید بسیار سنجیده و بادرایت رفتار كنید. برای مثال اگر كسی عید را به شما تبریك گفت می‌توانید با احترام از وی تشكر كنید، بدون آنكه متقابلاً عید را تبریك بگویید. اما اگر با كسی به طور مرتب كار می‌كنید شاید لازم باشد بیشتر در مورد اعتقادات خود توضیح دهید. آنچه مسلّم است همیشه باید سنجیده و معقول سخن بگویید. كتاب مقدّس مسیحیان را ترغیب كرده است كه در جواب دادن همواره با ملاطفت رفتار كنند و سخنشان همیشه شیرین و دلپسند باشد. (كُولُسیان ۴:۶) لذا، لازم است كه در مورد اعتقادات خود سنجیده صحبت كنید و هرگز به اعتقادات شخص دیگر بی‌احترامی نكنید. توضیح دهید كه به هیچ وجه مخالف هدیه دادن و یا تبریك گفتن نیستید، ولی این كار را در هر مناسبتی بجا نمی‌دانید.
آیا درست است كه در اعیاد از كسی عیدی یا هدیه بپذیرید؟ این موضوع بستگی به موقعیت دارد. كسی كه هدیه را می‌دهد شاید بگوید: «می‌دانم كه این عید را جشن نمی‌گیری ولی تقاضا می‌كنم این هدیه را بپذیری.» اگر تشخیص دادید كه قبول كردن آن هدیه این تصوّر را به وجود نمی‌آورد كه آن عید را قبول دارید می‌توانید بپذیرید. ولی اگر شخص با اعتقادات شما آشنایی نداشت، بجاست كه توضیح دهید این عید را جشن نمی‌گیرد. به این ترتیب اگر هدیۀ او را پذیرفتید شخص متوجه می‌شود كه چرا متقابلاً در آن مناسبت هدیه‌ای به وی تقدیم نكردید. لیكن، اگر قبول كردن هدیه این فكر را در شخص به وجود آورد كه شما در اعتقاد خود راسخ نیستید و برای یك هدیه حاضرید ایمان خود را زیر پا بگذارید، مسلّماً سنجیده‌تر است كه آن را نپذیرید.
[↑] رفتار معقول در محیط خانواده
اگر اعضای خانواده‌تان اعیاد را جشن بگیرند، چه كار می‌توانید بكنید؟ در محیط خانواده نیز باید معقول و سنجیده رفتار كنید. لزومی ندارد كه در مورد هر جشن یا رسمی كه برگزار می‌كنند با آن‌ها بحث كنید. همان طور كه شما انتظار دارید آنان به حق انتخاب شما احترام بگذارند، شما هم باید به حق انتخاب آن‌ها احترام بگذارید. (متّیٰ ۷:۱۲) در عین حال كاری هم نكنید كه به نظر بیاید در اعیاد آن‌ها شركت می‌كنید. اما در اموری كه مستقیماً به مراسم عید مربوط نمی‌شود متعادل و معقول رفتار كنید. نكتۀ مهم این است كه هر تصمیمی كه می‌گیرید، عذاب وجدان نداشته باشید. (۱ تیموتاؤس ۱:۱۸، ۱۹).
برای آنكه هنگام اعیاد فرزندانتان احساس كمبود نكنند چه می‌توانید بكنید؟ اگر والدین در طول سال اوقاتی را برای تفریح با فرزندانشان كنار بگذارند و گهگاه به آنان هدیه بدهند، هرگز فرزندانشان در طول اعیاد احساس كمبود نخواهند كرد. بهترین هدیه‌ای كه پدر و مادر می‌توانند به فرزندان خود بدهند اوقاتی است كه با آن‌ها می‌گذرانند و محبت و توجهی است كه به آنان نشان می‌دهند.[٦]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی بازنویسی شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- برای كسب اطلاعات بیشتر به كتاب «استدلال از روی نوشته‌های مقدّس» (انگلـ.) صفحات ۱۷۶-۱۷۹ چاپ شاهدان یَهُوَه مراجعه نمایید.
[٢]- ضمیمه کتاب آشنایی با تعالیم کتاب مقدّس، صص ٢٢۱-٢٢٢
[٣]- ضمیمه ملاحظه شود.
[۴]- دلیل دیگری كه ۲۵ دسامبر انتخاب شد مربوط به عیدی رومی به‌نام «ساتورنالیا» بود كه از ۱۷ تا ۲۴ دسامبر به مناسبت بزرگداشت خدای كشت و زرع برگزار می‌شد. در آن عید مردم به عیش و نوش می‌پرداختند و به یكدیگر عیدی و هدیه تقدیم می‌كردند.
[۵]-برای توضیح در مورد نظر مسیحیان نسبت به اعیاد دیگر به ضمیمه (نظر مسیحیان حقیقی در مورد اعیاد و جشن‌ها) مراجعه نمایید.
[٦]- آشنایی با تعالیم کتاب مقدّس (فصل شانزدهم)، صص ۱۵٦-۱٦۱
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ آشنایی با تعالیم کتاب مقدّس، ایتالیا: انجمن بین‌المللی شاگردان کتاب مقدس، چاپ ٢٠٠٦
