[خاخام] [درگذشتگان سال ۲۰۱۳]
عواديا يوسف (به عبری: עובדיה יוסף؛ به انگلیسی: Ovadia Yosef؛ و به زبان مادری او: عبدالله یوسف) (زادۀ ۱۹٢٠ م - درگذشتۀ ٢٠۱٣ م)، خاخام برجستۀ یهودی و پایه‌گذار حزب مذهبی شاس و از مفسران مشهور تورات بود[۱]. او که به گفتۀ بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، «مردی با درایت» بود[٢]، از سوی رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران متهم به «نژادپرستی» شده است[٣].
[↑] زندگی‌نامه
عوادیا یوسف، در ٢٣ دسامبر ۱۹٢٠ میلادی، در بغداد، پايتخت کشور عراق، زاده شد[۴]. در سال ۱۹٢۴، با خانوادۀ خود از بغداد به قدس كه تحت قيموميت انگليس قرار داشت، نقل مكان كرد و در آن‌جا از سوی خاخام عزار عطيه تعليمات دينی را فرا گرفت[۵].
در سن ٢۴ سالگی با «مارگاريت فاتال»، دختر خاخام سفاردی سوريه، ازدواج کرد و از وی صاحب ۱۱ فرزند و ده‌ها نوه و نتيجه شد[٦]. فاتال در سال ۱۹۹۴ از دنيا رفت[٧].
عوادیا یوسف، در ۲۰ سالگی به مقام خاخامی رسید[٨] و در سال ۱۹۴۷ از سوی خاخام اهارون شویخا برای تدریس در مدرسه دینی یهودیان به قاهره دعوت شد سپس ریاست دادگاه خاخامی در قاهره را بر عهده گرفت[۹].
او معتقد بود که پایبندی دینی در میان جامعه یهودیان مصر چه اعضای جامعه و چه رهبران و حتی برخی خاخام‌های محلی ضعیف است. برجسته‌ترین نمونه آن نیز فقدان وجود هر گونه سیستمی برای غذای حلال یهودی بود. همین مسأله منجر به درگیری میان وی و سایر اعضای جامعه یهودیان گردید. پس از این حوادث یوسف از سمت خود استعفا داد و پس از دو سال به اسرائیل بازگشت[۱٠].
پس از بازگشت به اسرائیل در دادگاه خاخامی در «بتاح تیکوا» مشغول به فعالیت شد. در ۱۹۵۱-۱۹۵۲ کتاب خود پیرامون قوانین عید فصح یهودی به‌عنوان «عوادیا تشازون» را منتشر نمود. این کتاب مورد تجلیل فراوان قرار گرفت و به تأیید خاخام‌های بزرگ وقت رسید[۱۱]. در سال ۱۹۷۰، به‌خاطر نگارش آثار متعددی در تاویل و تفسیر موازین حقوقی دین یهود، برنده‌ی مهم‌ترین جایزه‌ی اسرائیل در این زمینه شد[۱٢].
وی در بین سال‌های ۱۹۵۳ تا ۱۹۵٦ در دادگاه استیناف یهودیان در قدس اشتغال داشت. سپس در سال ۱۹٦۸ به خاخام ارشدی سفاردی‌ها[۱٣] در تل آویو منصوب گردید و پس از آن، در سال ۱۹۷۳ به‌عنوان خاخام ارشد سفاردی‌ها در اسرائیل انتخاب شد. وی در سال ۱۹۷۳ با کسب ٦۸ رأی از ۸۱ رای توانست با اکثریت آرأ جایگزین اسحاق نیسیم شود.
به گزارش خبرگزاری فارس، عوادیا یوسف که بین سال‌های ۱۹۷٣ تا ۱۹٨٣ مقام خاخام ارشدی سفاردی‌های اسرائیل (عموما نژاد شرقی) را نیز بر عهده داشت، بیش از هرچیز به دلیل اظهارات جنجالی و به شدت نژادپرستانه‌اش مشهور شده است[۱۴].
با این حال، انتخاب وی به‌عنوان خاخام ارشد سفاردی با انتقادات زیادی روبه‌رو شد. او با خاخام اسحاق نسیم برای تصدی این سمت رقابت می‌کرد. فرآیند انتخاباتی با تنش و درگیری‌های سیاسی فراوانی همراه بود. یکی از دلایل این تنش‌ها به اختلاف وی با خاخام نیسیم مربوط می‌شد. این تنش به دهه چهل قرن گذشته زمانی که خاخام یوسف، انقلابی علیه برخی آموزه‌های دینی به راه انداخت، باز می‌گشت. از سوی دیگر، خاخام شولومو گورن به‌عنوان خاخام ارشد اشکناز در اسرائیل انتخاب گردید. روابط بین گورن و یوسف بسیار تیره بود. خاخام گورین ریاست شورای عالی خاخام‌ها در رژیم صهیونیستی را بر عهده داشت و همین باعث شد که خاخام یوسف بعضاً در جلسات این شورا شرکت نکرده و آن‌را تحریم نماید. در دوره‌ای که عوادیا یوسف به‌عنوان رئیس ارشد خاخام‌های سفاردی فعالیت می‌کرد، با مجموعه متنوعی از مسایل مهم اجتماعی درگیر بود. از مهم‌ترین فتواهای وی در این دوره که با فتواهای خاخام‌های اشکنازی تفاوت آشکاری داشت و همین بسترساز اختلافاتی بین آن‌ها شد، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- - جایز است که اسرائیل به‌منظور حفظ خود از بخشی از سرزمین اسرائیل چشم‌پوشی نماید. البته پس از توافق‌نامه اوسلو از این نظر خود عدول نمود.
- برای یک فرد یهودی جایز است که با کرائیت‌ها ازدواج نماید. (کرائیت‌ها یهودیانی هستند که تلمود را رد می‌کنند.)
- همسران سربازان ارتش اسرائیل که مدت‌هاست مفقودالاثر شده‌اند، می‌توانند بار دیگر ازدواج نمایند.
- زنان نمی‌توانند موی مصنوعی به‌عنوان شکلی از اشکال پوشاندن سر استفاده نمایند اما به‌جای این باید حجاب داشته باشد (این بر خلاف نظر اشکنازهاست)[۱۵].
یوسف، در سال ۱۹۸۴ حزب شاس را پایه‌گذاری کرد. با تأسیس این حزب مذهبی افراطی، یهودیان مهاجر کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در عرصه‌ی سیاست اسرائیل، امکان فعالیت گسترده یافتند. این حزب به پیروی از رهنمود‌های سیاسی - دینی عوادیا یوسف، در دولت ائتلافی پیشین بنیامین نتانیاهو شرکت داشت. تصممیم‌های مهم اعضای رهبری حزب، بدون تأیید عوادیا یوسف به مرحله‌ی اجرا در نمی‌آمد.
این روحانی بانفوذ، با این‌که اعراب فلسطینی را «مار در آستین» می‌خواند، با رأی ممتنع حزب خود در پارلمان اسرائیل، امکان تصویب توافق‌نامه‌ی صلح اسلو میان اسرائیل و فلسطینیان را فراهم آورد. وی همواره از دولت‌های گوناگون اسرائیل می‌خواست، به گفت‌وگوی صلح با فلسطینیان ادامه دهند. با این حال، در سال ۲۰۱۰، پیش از آغاز مذاکرات صلح با محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی، برای او و «ملتش» آرزوی مرگ کرد[۱٦].
سرانجام، عوادیا یوسف، خاخام ۹۳ ساله‌ی یهودی، در هفتم اکتبر ۲۰۱۳ میلادی[۱٧]، در پی جراحی قلب در بیمارستانی در شهر بیت‌المقدس از دنیا رفت[۱٨]. به گزارش خبرگزاری‌ها، بیش از ۷۵۰ هزار تن در مراسم تشییع جنازه‌ی وی شرکت کردند[۱۹].
شیمون پرز، رئیس جمهور اسرائیل که در این مراسم حضور داشت، یکی از دوستان نزدیک یوسف بود و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در مراسم خاکسپاری وی با ابراز «اندوه عمیق» خود، این رهبر معنوی حزب مذهبی شاس را «مردی با درایت» خواند[٢٠].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- واکاوی زندگی عوادیا یوسف، وب‌سايت خبری تحليلی مشرق نيوز: ۱۷ مهر ۱۳۹۲
[٢]- روحانی بانفوذ یهودی به‌خاک سپرده شد، دویچه‌وله فارسی: ٨ اکتبر ٢٠۱٣
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]- سفارد، در زبان عبری به‌معنای اسپانیاست و به یهودیانی گفته می‌شود که در شبه جزیره‌ی ایبریا (اسپانیا و پرتغال) می‌زیستند. این گروه از پیروان موسی، پس از سقوط خلافت اسلامی اندلس در سال ۱۴۹۲ میلادی، از آن کشور گریختند. امروزه واژه‌ی سفاردی تمامی جوامع یهودی در آفریقا، عراق، سوریه، یونان، ترکیه و سایر یهودیان (به استثنای یهودیان اشکنازی) را دربرمی‌گیرد.
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]- عوادیا یوسف، در سال ٢٠٠۱، نابودی اعراب را خواستار شده و گفته بود باید آن‌ها را با موشک از روی زمین محو کرد. وی پیشتر هم اعراب را «مار» توصیف کرده بود.این خاخام شیک‌پوش، در سال ٢٠۱٠، در مصاحبه‌ای که در روزنامه «جروزالم‌پست» به چاپ رسید، غیریهودیان را «نوکر» اسرائیلی‌ها توصیف کرد و گفت این موجودات تنها برای خدمت به اسرائیلی‌ها به دنیا آمده‌اند.وی، در سال ٢٠۱٢، نیز در مراسم دعای روز شنبه، نابودی ایرانی‌ها را خواستار شد و از پیروانش خواست برای نابودی دشمنان پارسی دعا کنند.[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سايت خبری تحليلی مشرق نيوز
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
