جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۳ خرداد ۱۱, یکشنبه

واژگان علمی

از: دانشنامه‌ی آریانا

واژه‌نامه‌ی علمی

  ژ  


جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

فرهنگ واژگان علمی، فرهنگ اصطلاحات علمی یا واژه‌نامه‌ی علمی، مجموعۀ است که در آن معانی واژه‌های علمی، به‌طور عمومی در رشته‌های مختلف دانش بشری با توضیحات مربوط به آن‌ها، به ترتیب حروف الفبا به‌زبان فارسی دری گردآوری شده است.

ژواژگان ردهٔ  « ژ »

  • ژانر
  • Genre
    ژانر (به فرانسوی: genre)، واژۀ دخیل زبان فرانسوی است که به‌معنای گون، گونه، نوع، سبک، اسلوب، شکل می‌باشد. بیشتر این واژه «به معیارهای مختلفی که به دسته‌بندی انواع هنر می‌پردازند، اطلاق می‌شود».[ژانر، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد] در اصطلاح نقاشی، تصویری که نه تمثال شخصی باشد و نه دورنما، بلکه موضوع آن مطالب و صحنه‌های عادی زندگانی روزمره باشد. (فرهنگ فارسی عمید، ج ٢، ص ۱۱٣٣). در فرهنگ فارسی معین آمده است: «ژانر، مقولۀ تألیف ادبی و هنری که دارای ویژگی در سبک، شکل یا محتوا است» (فرهنگ فارسی معین).

  • ژن
  • Gene
    ژن یا زایه (به انگلیسی: Gene)، واحد وراثت می‌باشد که آرایش ژنتیکی یک موجود زنده (ترکیب ژن‌های آن)، تعیین‌کننده مشخصات آن، مانند رنگ چشم‌های یک جانور یا بوی گل یک گیاه است. بیشتر ژن‌ها اطلاعات مربوط به ساخت پروتئین‌ها را در بر دارند و معمولاً در توالی‌های مولکول دی‌ان‌ای (DNA) ذخیره می‌شوند. ژن‌های برخی ویروس‌ها به‌صورت آران‌ای ذخیره می‌شود. برای این‌که یک ژن بتواند اثر خود را نمایان سازد، باید ابتدا به پروتئین ترجمه شود. ترجمه ژن‌ها با واسطه ماکرومولکول‌های دیگری به‌نام آران‌ای (RNA) انجام می‌شود.

  • ژنتیک
  • Genetics
    ژنتیک یا ژن‌شناسی (به انگلیسی: Genetics)، بخشی از دانش زیست‌شناسی است که به وراثت و تفاوت‌های جانداران می‌پردازد. به‌وسیله قوانین و مفاهیم موجود در این علم می‌توان به همانندی یا ناهمانندی دو اندامگان نسبت به یکدیگر پی‌برد و دانست که چگونه و چرا چنین همانندی یا ناهمانندی در داخل یک جامعه گیاهی و یا جامعه جانوری، به‌وجود آمده‌ است.

  • ژنوم
  • Genome
    ژنوم (به انگلیسی: Genome)، مادهٔ ژنتیکی یک جاندار است که در اصل محتوای ژنتیکی یاخته آن جاندار که شامل دی‌ان‌ای هسته، کلروپلاست و میتوکندری است می‌باشد. ژنوم دستورالعمل‌های ارثی برای ساخت، پیشبرد و نگهداری یک موجود زنده را دارا هستند.

    واژهٔ «ژنوم» از دو کلمهٔ ژن (gen) که از کلمهٔ آلمانی (genome) به معنای ژن گرفته شده است و پس‌وند(ome) که از کلمهٔ کروموزوم می‌آید ساخته شده است.

    بدن انسان به‌طور نسبی از پنجاه تا صد میلیارد یاخته تشکیل شده است که در هر یاخته تمام دستورالعمل‌های کُدگذاری‌شدهٔ لازم برای هدایت تمامی فعالیت‌های یاخته و ساخت پروتین‌های لازم، موجود می‌باشد. به‌هر گروه کامل از این دستورالعمل‌های بدن «ژنوم» گفته می‌شود.

    ژنوم از بیست و چهار مولکول دی‌ان‌ای متمایز از هم به‌نام کروموزوم تشکیل شده است. در باکتری‌ها و اشکال ساده‌تر زندگی، ژنوم تنها حاوی یک کروموزوم است. کروموزوم‌های انسانی از نظر اندازه و اطلاعات بسیار گسترده و گوناگون هستند، که بیشترین تعداد ژن‌ها یعنی ۲۹۶۸ ژن را دارا می‌باشند.

  • ژن‌شناسی پزشکی
  • Medical genetics
    ژن‌شناسی پزشکی یا ژنتیک پزشکی (به انگلیسی: Medical genetics)، یکی از رشته‌های تخصصی پزشکی که مطالعه انتقال صفات از یک نسل به نسل دیگر را بر عهده دارد. دانش بررسی صفات از یک نسل به نسل دیگر در انسان را «ژنتیک انسانی» می‌نامند و شاخه‌ای از ژنتیک انسانی را که انتقال یک صفت از نسلی به نسل دیگر را در انسان و در ارتباط با سلامت و بیماری مورد بررسی قرار می‌دهد، «ژنتیک پزشکی» گویند.

  • ژنتیک مولکولی
  • Molecular genetics
    ژنتیک مولکولی (به انگلیسی: Molecular genetics)، شاخه‌ای از زیست‌شناسی و ژنتیک است که به بررسی ساختار و کارکرد ژن‌ها در سطح مولکولی می‌پردازد. این شاخهٔ زیست‌شناسی، چگونگی جابه‌جایی ژن‌ها از نسلی به نسل دیگر را بررسی می‌کند.

  • ژن‌درمانی
  • Gene therapy
    ژن‌درمانی (به انگلیسی: Gene therapy)، مجموعه‌ای از روش‌های درمانی است که طی آن با ترمیم و رفع عیب ژن، بیماری را درمان می‌کنند.

  • ...
  • ...
    ...


    [] يادداشت‌ها

    يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.



    [] پيوست‌ها

    پيوست ۱:
    پيوست ٢:
    پيوست ۳:
    پيوست ۴:
    پيوست ۵:
    پيوست ۶:



    [] پی‌نوشت‌ها

    [۱]-
    [٢]-
    [٣]-
    [۴]-
    [۵]-
    [٦]-
    [٧]-
    [٨]-
    [۹]-
    [۱٠]-
    [۱۱]-
    [۱٢]-
    [۱٣]-
    [۱۴]-
    [۱۵]-
    [۱٦]-
    [۱٧]-
    [۱٨]-
    [۱۹]-
    [٢٠]-



    [] جُستارهای وابسته







    [] سرچشمه‌ها








    [] پيوند به بیرون

    [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]