 |
|
آندرئاس وزالیوس
فهرست مندرجات
تاریخ کالبدشناسی کالبدشناسان
آندرئاس وزالیوس (Andreas Vesalius، که لاتینی‌شدهٔ نام اصلی هلندی او: آندریس فان ویسِل (Andries van Wesel) است) (زادهٔ ۱۵۱۴ م - درگذشتۀ ۱۵٦۴ م)، پزشک برجسته بلژیکی است که اساس کالبدشناسی را پی‌ریزی و از جالینوس انتقاد کرد.
| ▲ | زندگی‌نامه |
 |
آندرئاس وزالیوس، پیش از نیمه شب ٣۱ دسامبر سال ۱۵۱۴ میلادی، در بروکسل زاده شد. پدر وزالیوس داروساز شارل پنجم (امپراطور ماکسی میلیان اول از خانواده هابسبورگ) و نیاکانش از نژاد ژرمن و اغلب آن‌ها پزشکان معروفی بودند و همین امر سبب شد که او رشته پزشکی را انتخاب کند. وی با تشویق پدر برای دنبال کردن حرفه فامیلی ابتدا به دانشگاه لوواین (لوونان) در نزدیکی بروکسل در بلژیک رفت و سپس در رشته پزشکی در دانشگاه پاریس به تحصیل پرداخت و تحصیلاتش را در همان‌جا به پایان رساند و پس از آن در دانشگاه پادوا به استادی جراحی و کالبدشکافی دانشکده پزشکی این دانشگاه منصوب شد.
وزالیوس از پزشکانی بود که هرچند، در آغاز قربانی انتقادها و مطالعات بی‌وقفهٔ خود شد، اما در زمان خود اهمیت علم کالبدشناسی را به جهان شناساند و پزشکان آن زمان را به پذیرش این امر مهم دعوت کرد.
در آن زمان، استادان دانشگاه از کتاب‌های قدیمی مانند آثار جالینوس، کالبدشناس یونانی، برای تدریس استفاده می‌کردند در صورتی‌که دستیارهای آن‌ها به تشریح سر هم‌بندی‌شده‌ای می‌پرداختند. وزالیوس ادعا می‌کرد که از قصابی در فروشگاه گوشت چیزهای بیشتری می‌تواند یاد بگیرد. در سال ۱۵۳٦ به لوواین که امکان مطالعه روی اسکلت انسان را داشت برگشت. بیرون شهر به جسد مرد سارقی برخورد کرد که استخوان‌هایش قطعه قطعه شده بود. وزالیوس، قطعات اسکلت او را با دقت مورد مطالعه قرار داد به‌طوری که با چشم بسته هم می‌توانست آن‌ها را تشخیص دهد.
وزالیوس، در ۵ دسامبر سال ۱۵۳۷ مدرک پزشکی خود را از دانشگاه دریافت کرد و همان‌طور که تعهد کرده بود تدریس کالبدشناسی را با استفاده از تشریح انجام می‌داد. سخنرانی‌های وزالیوس بی‌اندازه مقبولیت عام یافت و دانشحویان سالن سخنرانی را برای مشاهده تشریح‌های ماهرانه وی کاملاً پّر می‌کردند. وزالیوس برای نشان دادن جزئیات کار برای حضار زیاد یا در زمانی که جسدی برای تشریح در دسترس نبود بافت‌ها و اعضای بدن را روی کاغذ نقاشی و آن‌ها را در کلاس آویزان می‌کرد. برخی از این نقاشی‌ها بدون اجازه وی چاپ و منتشر شد. این سبب شد تا وی کتاب «ساختار بدن انسان» را منتشر کند. این اثر بزرگ در هفت جلد در سال ۱۵۴۳ با شرح جزئیات و سیصد تصویر منتشر شد. وزالیوس، جان استیون وان کالکار را که جوانی دانشجو در رشته نقاشی تی‌تیان بود برگزید تا طرح‌های وی را اصلاح کند تا بیننده بتواند نکته‌های مهم و ضروری را با سرعت درک کند. این نقاشی‌ها، بدن انسان را در وضعیت‌های طبیعی نشان می‌داد. در این کتاب وی کشف‌های خود را به‌طور مشروح ذکر کرده و بیش از دویست مورد خطایی را که در کتاب‌های جالینوس یافته بود تصحیح کرده است. او نشان داد که جالینوس نظرات کالبدشناسی خود را بر مبنای تشریح جانوران پی‌ریزی کرده است. کتاب وزالیوس مخالفت‌های شدیدی را برانگیخت. ژاک سیلویوس، استاد کالبدشناسی پاریس، به‌سبب بدگویی از جالینوس به او حمله کرد. زمانی که وزالیوس کتاب ساختار بدن انسان را چاپ کرد ۲۸ ساله بود او یک سال پس از دفاع از کتاب خود از تدریس و پژوهش‌های کالبدشناسی بازنشسته شد. از آن زمان به بعد، به‌عنوان پزشک در دربار هابسبورگ ابتدا به چالز پنجم پسر ماکسی میلیان اول و سپس به سپر چالز فیلیپ دوم در مادرید خدمت کرد. با این حال، پس از چندی با اتهاماتی مبنی بر كفر و دزديدن جسد آدميان و تشريح آن از سوی مخالفانش روبه‌رو شد كه در دادگاه تفتيش عقايد به مرگ محكوم گردید. اما با وساطت پادشاه از مرگ نجات يافت.
کالبدشناسی آندرئاس وزالیوس
وزالیوس، در ۴۹ سالگی، به اورشلیم سفر کرد که دلیل آن نامشخص است. زیارت وی ممکن است به فصد پاسخ به انتقادات خاموشی باشد که وی را به بی‌دینی متهم می‌کرد. به‌هر حال، در بازگشت، در ۱۵ اکتبر سال ۱۵٦۴، به‌طرز غم‌انگیزی به‌علت غرق شدن کشتی حامل او در نزدیکی جزیره یونانی زاسینتوس، درگذشت.
وزاليوس گرچه از نظر كالبدشكافی مردی بسيار دقيق بود، با اين حال پارهای از نظرات فيزيولوژی قديم را هم قبول داشت. اما برخلاف ارسطو كه قلب را مركز زندگی و هوش و عواطف می‌دانست، عقيده داشت كه مغز و سلسله اعصاب اين وظيفه را برعهده دارند. تحقيقات گسترده‌اش در رشته پزشكی، توانست سير جديدی به حركت علم طب دهد، به‌طوری كه می‌توان گفت طب جديد پيشرفت خود را مديون تحقيقات و تجربيات وزاليوس می‌داند.
| ▲ | آثار |
کتاب ساختار بدن انسان (به لاتین: De humani corporis fabrica) یا با نام ساده شدهٔ فابریکا اثر معروف آندرئاس وزالیوس است که در سال ۱۵۴۳ میلادی انتشار یافت.
این کتاب که در اصل مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و کلاس‌های او در دانشگاه پادوا ایتالیا بود، شامل مباحث برخی از کتاب‌های درسی آن دوران، تجربیات و برخی آموزه‌های شخصی اوست، اما اصلی‌ترین بخش آن مربوط به آزمایش‌ها و تشریحات اندام دقیقی است که توسط او انجام گرفته بودند. چاپ این کتاب به‌دلیل پیچیدگی‌های بسیار و طرح‌های بسیار دقیق و واضح بسیار وابسته به پیشرفت‌های زمان رنسانس در زمینه‌های هنری، چاپ و نویسندگی بود. در این کتاب بسیاری از اشتباه‌های گذشته در کتاب جالینوس (۱۲۹ - ۲۰۰ م) پزشک یونان باستان که دیدگاه‌های او بیش از هزار سال دیدگاه چیره در پزشکی اروپا بود اصلاح شد. یکی از اشتباهات مهم جالینوس این بود که منشا رگ‌های اصلی خون را کبد می‌دانست.
برگه‌های از کتاب ساختار بدن انسان
نسخه‌های بسیار کمی از این کتاب باقی‌مانده که یکی از اصلی‌ترین نمونه‌های آن با جلدی از پوست آدم به کتابخانهٔ دانشگاه براون (به انگلیسی: Brown University) که از قدیمی‌ترین و معتبرین دانشگاه‌های آمریکا است اهدا شد.
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ کالبدشناسی │ تاریخ کالبدشناسی │ کالبدشناسان
