 |
|
بند کمال‌خان
فهرست مندرجات
- پیشینه‌ی تاریخی
- موقعیت جغرافیایی
- اهداف
- مشخصات فنی
- واکنش‌های تخریب‌کارانه‌ی ایران
- نگارخانه
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
پروژه‌های زیربنایی افغانستان سدهای افغانستان
بند کمال‌خان (به پشتو: د کمال خان بند؛ به انگلیسی: Kamal Khan Dam)، از پروژه‌های زیربنایی مهم افغانستان برای تولید نیروی برق‌آبی یا هیدروالکتریسیته (Hydroelectricity) است که بر روی رودخانه‌ی هیرمند، در شهرستان چهاربرجک استان نیمروز در ۹۵ کیلومتری شهر زرنج قرار دارد. کار ساخت این سد آبی، در سال ۱۳۵۵ خورشیدی یا ۱۹٧۴ میلادی آغاز شد؛ اما پس از کودتای هفتم ثور ۱٣۵٧ (بعد از مرگ محمدداوود، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان) کار بر روی آن متوقف شد.
| ▲ | پیشینه‌ی تاریخی |
...
| ▲ | موقعیت جغرافیایی |
بند گمال‌خان، با مختصات جغرافیایی ۳۰°۲۱′۰″ شمالی ٦۱°۵۵′۰″ شرقی، در شهرستان چهاربرجک استان نیمروز، در ۹۵ کیلومتری جنوب شهر زرنج، بر روی رودخانه‌ی هیرمند (هلمند) موقعیت دارد. رودخانه‌ی هیرمند از بلندی‌های کوه‌های بابا در ۴۰ کیلومتری غرب کابل سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسافت ۱۱۰۰ کیلومتر، در دریاچه‌ی هامون، در مرز مشترک میان افغانستان و ایران سرازیر می‌شود.
| ▲ | اهداف ساخت بند کمال خان |
ساخت بند کمال‌خان گام مهمی در راستای بندسازی و مهار آب در افغانستان است؛ به‌گفته‌ی علی‌احمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان، «تکمیل‌شدن این بند، موجب زنده‌شدن دوباره‌ی شهر زرنج می‌شود.»
از این‌رو، احداث بند کمال خان سبب احیای دوباره محیط زیست حوزه‌ی هامون مساعد نموده، و موجب شرایط بهتر زندگی در جنوب غرب این کشور می‌شود. هم‌چنین با افزایش محصولات کشاورزی، وضع اقتصادی بخش وسیعی از شهروندان افغانستان بهبود می‌یابد.
با این حال، ساخت بند کمال‌خان تحقق اهدافی چون: تامین آب برای کشاورزی، کنترل و کاهش سیلاب‌ها، تولید ۹ میگاوات انرژی برق، احیای تالاب‌های هامون، تأمین آب آشامیدنی برای شهروندان این حوزه و ایجاد اشتغال برای مردم این منطقه را فراهم می‌نماید.
| ▲ | مشخصات فنی |
بند کمال‌خان، یک سد خاکی است که به‌منظور تولید انرژی الکتریکی از نیروی آب، با هزینه‌ی ۷۸ میلیون دلار، به مدت ۴٢ ماه، توسط شرکت‌های سارول (SAROL) و پیماتک (PIMATEK) از کشور ترکیه و شرکت افغانی «آسیا بنا» ساخته می‌شود. این سد ٢ کیلومتر طول و ۱٦ متر ارتفاع دارد، و ظرفیت ذخیره آب آن به ۵۲ میلیون مترمکعب می‌رسد و بیش از ۹ میگاوات انرژی برق تولید می‌کند که می‌تواند بیش از ٨٠هزار هکتار زمین کشاورزی را آبیاری کند.
| ▲ | واکنش‌های تخریب‌کارانه‌ی ایران |
پروژه‌ی بند کمال‌خان که ایران برای ساخت آن اعتراض دارد، یکی از پروژه‌های جنجال‌برانگیز افغانستان است که حکومت حامد کرزی نتوانست بر این جنجال‌ها غلبه کند و این پروژه را برای حکومت جدید به میراث گذاشت.
باری محمدداوود رئیس جمهور افغانستان در بیانیه‌ی خود در ضیافتی که شاهنشاه ایران برای او ترتیب داده بود، گفت: «حاکمیت ملی بر منابع طبیعی حق مسلم هر کشوری است تا به هر نحوی که خواسته باشد از آن در راه بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی مردمان خویش استفاده نماید. به نظر ما نقض این پرنسیپ مداخله صریح و تجاوز بر حاکمیت ملی کشورها است.»[سالنامه‌ی افغانستان ۱٣۵٣-۱٣۵۴، شماره ۴۱، ص ٧٨]
| ▲ | نگارخانه |
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
